Kalendarz gregoriański
Autor: Timo C Dinger z Unsplash
Kalendarz gregoriański to kalendarz słoneczny, który został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. Był to wynik reformy kalendarza juliańskiego, używanego wcześniej. Reforma ta polegała głównie na korekcie zasad obliczania lat przestępnych, aby zapobiec opóźnianiu się kalendarza względem roku zwrotnikowego.
Dzięki tej zmianie udało się również zniwelować część różnicy, która narosła od momentu wprowadzenia kalendarza juliańskiego. Kalendarz juliański ma tendencję do opóźniania się o 1 dzień co 128 lat. Natomiast kalendarz gregoriański, będąc znacznie bardziej precyzyjnym, opóźnia się o 1 dzień dopiero po ponad 3300 latach.
Czym się różni kalendarz gregoriański od juliańskiego?
Wprowadzając kalendarz gregoriański, skorygowano powstałe opóźnienie poprzez pominięcie 10 dni kalendarzowych. W efekcie, daty od 5 października 1582 do 14 października 1582 zostały pominięte.
Reforma wprowadziła nową zasadę obliczania lat przestępnych. Lata, których numer jest podzielny przez 100, ale niepodzielny przez 400, nie są przestępne. Natomiast lata podzielne przez 4, które nie są wyjątkami, pozostają przestępne. Ta poprawka miała zastosowanie trzykrotnie: lata 1700, 1800 i 1900 były w kalendarzu gregoriańskim latami zwyczajnymi, podczas gdy lata 1600 i 2000 były przestępne.
Kalendarz gregoriański na świecie
Kalendarz gregoriański został po raz pierwszy wprowadzony przez katolickie kraje Europy w 1582 roku. Włochy, Hiszpania, Portugalia i Polska były jednymi z pierwszych, które przyjęły nowy kalendarz. Stopniowo kolejne kraje europejskie również zaczęły go adoptować, z niektórymi opóźnieniami – Anglia przyjęła go dopiero w 1752 roku, a Grecja w 1923.
Obecnie kalendarz gregoriański jest najpowszechniej używanym systemem kalendarzowym na świecie, stosowanym w większości krajów zarówno w codziennym życiu, jak i w biznesie oraz nauce. Jednak niektóre kraje i kultury nadal używają innych kalendarzy. Na przykład, Etiopia stosuje kalendarz etiopski, a Iran kalendarz perski. Mimo globalnej dominacji, kalendarz gregoriański współistnieje z lokalnymi systemami kalendarzowymi w wielu częściach świata.
Miesiące w kalendarzu gregoriańskim
Kalendarz gregoriański składa się z 12 miesięcy. Możesz przejść do szczegółowych informacji o każdym z nich, klikając na odpowiednią nazwę.
Dni tygodnia
System siedmiodniowego tygodnia został przyjęty przez Babilończyków i oparty na fazach Księżyca. Następnie Rzymianie zaadaptowali ten system, nadając dniom tygodnia nazwy od swoich bogów i planet. Istniał on na długo przed wprowadzeniem kalendarza gregoriańskiego w 1582 roku i pozostaje fundamentalnym elementem współczesnego systemu kalendarzowego. Możesz dowiedzieć się więcej o każdym dniu tygodnia, klikając na odpowiednią nazwę.